Awantura o stawki za śmieci. Radny: Wprowadzić ulgi dla płacących podatki w stolicy

Nie milkną echa zmian w opłatach za śmieci. Od grudnia w stolicy rozliczać się będziemy wg zużycia wody. Przyjęta przez radnych stawka 12,73 zł za metr sześc. oburza wielu mieszkańców. Ursynowski radny proponuje wprowadzenie ulg, podobnych do tych w komunikacji miejskiej.

Im mniej wody zużywasz, tym mniej płacisz za odbiór śmieci. Taki system od grudnia będzie obowiązywał w Warszawie. Jest on sprawiedliwszy niż ryczałt za gospodarstwo domowe, bo uwzględnia rzeczywiste zużycie wody jak i produkcję odpadów, które - wg badań naukowych - są ze sobą skorelowane, i co najważniejsze - uszczelnia system.

"Wielu mówi, że nie będzie już segregować"

Wielu mieszkańców oburza jednak wysokość stawki, którą przyjęli radni. 12,73 złotych za metr sześc. wody to najwyższy dopuszczalny ustawowo wskaźnik. To powoduje, że za wywóz odpadów płacimy najwięcej w kraju.

- W Szczecinie, gdzie obowiązuje podoobny system rozliczania wg zużycia wody ta stawka wynosi 7,50 zł. Wielu mieszkańców mówiło mi, że nie będzie już segregować śmieci, bo mało, że płacą coraz więcej, to jeszcze jakość usług pozostaje wiele do życzenia - mówił na ostatniej sesji rady dzielnicy radny Maciej Antosiuk z Projektu Ursynów.

Radny proponuje wprowadzenie ulgi dla warszawiaków płacących podatki w stołecznych urzędach skarbowych. Miałoby to działać na podobnej zasadzie co Karta Warszawiaka w komunikacji miejskiej. Jeśli pasażer płaci PIT w stolicy, do ma prawo do 12 zł zniżki przy zakupie biletu miesięcznego.

Radny KO: Kaktus mi wyrośnie…

Maciej Antosiuk zgłosił pomysł miastu. Czeka na odpowiedź na swoją interpelację. Na wtorkowej sesji rady dzielnicy nieprzychylni temu pomysłowi byli jednak radni rządzącej stolicą Koalicji Obywatelskiej.

- Kaktus mi wyrośnie, jak do obliczania i przyznawania takich ulg nie powstanie armia urzędników. To pomysły z głębokiej komuny, budowanie bizantyjskich systemów ulg prowadzi do tego, co mamy teraz w Polsce - do pustej kasy - stwierdził radny Robert Wojciechowski. Chwalił się, że do perfekcji opanował oszczędzanie wody i przy 6-osobowej rodzinie zużywa jej mniej niż 8 metrów sześc.

Ryszard Zięciak - również z KO - dodawał: - To nierealne, nie do wyegzekwowania!

Także burmistrz Robert Kempa (w jego 3-osobowej rodzinie idzie 6,5 m.sześc. wody; zapewnia, że rodzina myje się codziennie i to w wannie) jest sceptyczny wobec rozwiązania proponowanego przez radnego opozycji. Tym bardziej, że wg niego podwyżka opłat dla mieszkańców nie jest tak drastyczna, jak twierdzi radny Antosiuk. GUS podaje, że średnio jedna osoba zużywa 4 m3 wody, ale wg danych Izby Gospodarczej "Wodociągi Polskie" faktycznie jest to ok. 2,5 m3 wody.

- System gospodarowania odpadami nie domyka się na 860 mln złotych, w przyszłym roku - mimo zmiany stawki - również będzie na minusie. Trzeba będzie dołożyć - kosztem podatnika. Przypomnijmy, ustawa nakazuje, że miasto nie zarabia na systemie, a na rynku odpadowym mamy co mamy. Jeśli nadal warunki na rynku będą dyktować firmy śmieciowe, a nie samorządy, to system się nie zbilansuje - tłumaczył Kempa.

Wszystko wskazuje więc na to, że i władze stolicy nie przyjmą propozycji radnego. Tym bardziej, że mają do załatania 860 milionową dziurę na śmieciach w tym roku i ok. 270 milionową w roku przyszłym, a system musi się bilansować wpłatami.

- To nie jest tak, że miasto nie wyszło też z propozycją programu osłonowego. Taki program jest dla rodzin wielodzietnych. Wprowadzenie ulgi spowodowałoby konieczność przeliczenia wszystkiego na nowo, a pamiętajmy, że i tak ustawa większość kosztów przerzuca na mieszkańców. Ostatecznie i tak mieszkańcy muszą pokryć koszty gospodarki odpadami - mówi Karolina Gałecka, rzecznik ratusza. 

A gdzie spalarnia?

Samorząd zrzuca odpowiedzialność za podwyżki na rząd, zmiany w ustawie o odpadach wprowadzone w 2017, 2018 i 2019 roku oraz brak odpowiedzialności producentów za produkcję opakowań, która obowiązuje w każdym kraju Unii Europejskiej, poza Polską i Bułgarią.

- Rządowa taryfa ulgowa dla producentów opakowań, kosztowny system segregacji, podwyżki cen paliw i energii elektrycznej, wzrost opłaty środowiskowej, spadek mocy instalacji w rejonie, a także restrykcyjne przepisy dla firm zajmujących się śmieciami i zbyt niskie ceny surowców z recyklingu to główne czynniki podwyżek w Polsce - mówi Karolina Gałecka.

W 2016 r. i w poprzednich latach stolica wydawała na odpady blisko 325 mln zł, a w 2020 r. koszt wyniesie ponad 1 miliard 260 mln zł, czyli ponad 3,5 razy więcej. 

Z kolei radni PiS - zarówno ci miejscy, jak i dzielnicowi - przypominają, że Warszawie wciąż nie udało się wybudować spalarni śmieci, która znacznie obniża koszty. 

- Warszawa wozi śmieci do Rzeszowa, to bardzo zwiększa koszty. Przez czternaście lat Waszych niepodzielnych rządów nie powstała spalarnia - mówił do radnych Koalicji Obywatelskiej radny Marcin Szadowiak (PiS).

Na ostatniej sesji dzielnicowi rajcy w dość wygładzonym stanowisku wezwali miasto i rząd, aby rozwiązać najbardziej palące problemu rynku gospodarowania odpadami. To kolejna tego typu uchwała, pierwszą podjęto w lutym i - poza likwidacją ryczałtu oraz zapowiedzią budowy spalarni - nie przyniosła ona żadnych skutków.

STANOWISKO UCHWALONE PRZEZ RADĘ DZIELNICY:

Stanowisko
Rady Dzielnicy Ursynów m.st. Warszawy
z 20.10.2020 r.

w sprawie zmian w opłatach za gospodarowanie odpadami komunalnymi

wprowadzonych Uchwałą nr XXXVIII/1199/2020 Rady m.st. Warszawy z dnia 15.10.2020 roku zmieniającą uchwałę w sprawie wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, ustalenia stawki takiej opłaty, oraz ustalenia stawki opłaty za pojemnik i worek o określonej pojemności.

1. Uchwała przyjmuje nowy system naliczania opłat za gospodarowanie odpadami, w oparciu o zużycie wody.

Przyjęcie systemu naliczania opłaty za gospodarowanie odpadami wg zużycia wody odpowiada intencjom Rady Dzielnicy Ursynów wyrażonym w Stanowisku z dn. 25 lutego 2020 roku gdzie spośród systemów narzuconych przez ustawodawcę, system według zużycia wody został uznany za najmniej niesprawiedliwy.

Wprowadzona zmiana szacunkowo zmniejszy koszty dla gospodarstw jednoosobowych, utrzyma wysokość opłat na podobnym poziomie w gospodarstwach dwuosobowych i znacznie zwiększy opłatę w przypadku gospodarstw z większą liczbą mieszkańców. Oznacza to, że zmiana systemu naliczania znacznie zwiększy koszt gospodarowania odpadami dla rodzin wielodzietnych. Wprowadzony program ulg dla posiadaczy Karty Dużej Rodziny jest właściwym kierunkiem wsparcia dla rodzin o najniższych dochodach.

1. Opłata naliczana jest według współczynnika 12,73zł/m³.

Współczynnik opłat za gospodarowanie odpadami w kwocie 12,73zł/m³ zużytej wody wynika z przepisów Ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (zwanej dalej Ustawą) nakazującej bilansowanie kosztów i dochodów. Dlatego apelujemy do Prezydenta m.st. Warszawy o ponowne wystąpienie do Prezesa Rady Ministrów o podjęcie inicjatywy w sprawie zmiany Ustawy w sposób, który umożliwi jednostkom samorządowym obniżenie kosztów za gospodarowanie odpadami i odciążenie mieszkańców z całkowitego finansowania systemu. Będzie to możliwe poprzez:

1. Zniesienie zasady pełnego bilansowania kosztów i dochodów przez mieszkańców i możliwość dofinansowania systemu gospodarowania odpadami. Wprowadzenie programu ochronnego zakładającego dofinansowanie z budżetu państwa do opłat ponoszonych przez mieszkańców za odpady segregowane.
2. Obniżenie tzw. opłaty marszałkowskiej za korzystanie ze środowiska.
3. Wdrożenie systemu rozszerzonej odpowiedzialności producenta (ROP) za gospodarowanie odpadami komunalnymi w taki sposób aby odciążyć finansowo konsumentów/mieszkańców

Apelujemy do Rady Miasta st. Warszawy i Prezydenta m.st. Warszawy o podjęcie działań obniżających całościowe koszty gospodarowania odpadami w Warszawie i umożliwiających obniżenie współczynnika 12,73zł/m³, między innymi poprzez jak najszybsze przeprowadzenie modernizacji i rozbudowy spalarni śmieci, jak również opracowanie strategii m.st. Warszawy w zakresie odbioru i zagospodarowania odpadów komunalnych, uwzględniającej budowę nowego miejskiego składowiska odpadów komunalnych.

1. Apelujemy o podjęcie przez miasto st. Warszawa działań informacyjnych skierowanych do mieszkańców domów jednorodzinnych, o możliwości obniżenia wysokości rachunków za gospodarowanie odpadami poprzez odjęcie wody bezpowrotnie zużytej (m. in. używanej do podlewania ogrodów) od zużycia całkowitego.
2. Ponownie postulujemy o podwyższenie stawki zwolnienia z opłaty za gospodarowanie odpadami dla budynków jednorodzinnych, które mają działające kompostowniki na swoich posesjach i które nie dostarczają do systemu odpadów bio.

Przewodniczący Rady Dzielnicy Ursynów m .st. Warszawy Michał Matejka

Uzasadnienie do stanowiska
Rady Dzielnicy Ursynów m.st. Warszawy
z 20.10.2020 r.

w sprawie zmian w opłatach za gospodarowanie odpadami komunalnymi

Ad. 1. Uchwała przyjmuje nowy system naliczania opłat za gospodarowanie odpadami, w oparciu o zużycie wody.

Spośród systemów narzuconych przez ustawodawcę system naliczeń opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi według zużycia wody najlepiej odzwierciedla liczbę osób zamieszkujących daną nieruchomość, zaś ta wpływa na ilość produkowanych odpadów. Z tego względu wybrany system został uznany za najbardziej sprawiedliwy społecznie. Dodatkowym argumentem za wprowadzeniem tej metody jest przewidywane ograniczenie marnotrawienia wody. Trudność przyjętego systemu polega na tym, że każdy mieszkaniec/wspólnota/spółdzielnia musi indywidualnie ustalić poziom zużycia wody i korygować go zgodnie ze zmianami zużycia.

Wynikający z przepisów Ustawy wzrost kosztów i opłat za gospodarowanie odpadami staje się znaczącym wydatkiem w budżetach domowych mieszkańców o najniższych dochodach. Nowy system naliczania opłat wg zużycia wody stawia w szczególnie ciężkiej sytuacji rodziny wielodzietne. Przyjmując średnie zużycie wody na poziomie 4m³/os./mc, zmiana systemu naliczeń oznacza wzrost kosztu gospodarowania odpadami w rodzinie czteroosobowej o około 135zł miesięcznie.

Wprowadzony przez Radę Miasta st. Warszawy program osłonowy dla posiadaczy Karty Dużej Rodziny jest właściwą odpowiedzią na problemy rodzin wielodzietnych o niskich dochodach. Dofinansowanie 30zł dla każdej osoby w rodzinie spełniającej kryterium dochodowe 1848zł netto/osobę to istotna pomoc, którą Rada Dzielnicy Ursynów przyjmuje z satysfakcją.

Ad. 2. Opłata naliczana jest według współczynnika 12,73zł/m³.

Zmiany wprowadzone w nowelizacji Ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. oznaczają znaczny wzrost kosztów gospodarowania odpadami. W Warszawie jest to wzrost prawie trzykrotny w ciągu ostatnich trzech lat. Koszt ten, w myśl Ustawy, musi być bezpośrednio bilansowany dochodami, czyli opłatami pobranymi na ten cel od mieszkańców. Rada Dzielnicy Ursynów m.st. Warszawy ma świadomość, że bez nowelizacji Ustawy, w tym zakresie, możliwości obniżenia opłat ponoszonych przez mieszkańców są ograniczone.

Konieczne jest podjęcie inicjatywy zmierzającej do zmiany ustawy w porozumieniu i z poszanowaniem potrzeb samorządów tak, aby kolejne zmiany nie potęgowały chaosu w systemie i wyeliminowały niepewność dotyczącą wysokości opłat obciążających mieszkańców i przedsiębiorców.

Ponownie zwracamy uwagę na konieczność zaplanowania i realizacji działań długofalowych przez Radę Miasta st. Warszawy i Prezydenta m.st. Warszawy, które przyczynią się do obniżenia kosztów wywozu i utylizacji śmieci. Jednym z takich działań jest modernizacja i rozbudowa spalarni śmieci na Targówku, która w dłuższej perspektywie spowoduje obniżenie kosztów oraz da korzyści w uzyskaniu energii elektrycznej i ciepła dla mieszkańców.

Ad. 3

W związku z faktem, że brak podlicznika na wodę bezpowrotnie zużytą obciąża mieszkańców dwukrotnie wpływając zarówno na wysokość opłat za wodę jak i za odpady, niezwykle istotne jest dotarcie do wszystkich mieszkańców z informacją o możliwości obniżenia opłat dzięki zamontowaniu dodatkowego wodomierza, również na budynkach jednorodzinnych. Jest to istotne szczególnie w miesiącach letnich gdy ogrody przydomowe wymagają intensywnego podlewania.   

Ad. 4

Obecnie posesje domków jednorodzinnych, które mają kompostowniki i tym samym przetwarzają odpady bio we własnym zakresie, otrzymują od miasta ulgę w wysokości 4zł. Uważamy, że jest to zbyt niska kwota. Postulujemy podwyższenie stawki zwolnienia z tej opłaty.

Przewodniczący

Rady Dzielnicy Ursynów m .st. Warszawy

Michał Matejka

[ZT]16177[/ZT]