Jak zaaranżować widownię w nowoczesnym teatrze?

Teatr nie mógłby istnieć, gdyby nie publiczność przychodząca na wystawiane spektakle. Widz jest niezbędny, aby nadać sens prezentowanym sztukom. Już wieki temu starano się zapewnić mu jak najlepsze warunki do podziwiania gry aktorskiej. Do dziś opracowywane są nowe koncepcje dotyczące zaaranżowania widowni. Jakie technologie można więc wdrożyć na widowni w XXI wieku?

Jak wyglądała widownia teatralna na przestrzeni dziejów?

Na pewno każdy kojarzy – chociażby z podręczników historii lub filmów – jak zbudowany był teatr w czasach antycznych. Starożytni zadbali o to, aby każdy widz mógł uważnie obserwować, co dzieje się na scenie. Specjalny układ miejsc dla publiczności zapewniał doskonałą komunikację między aktorami a każdym z widzów.

Grecy budowali swoje teatry pod gołym niebem, a ich widownia była osadzana na zboczach pagórków otaczających scenę. Mimo że rozwiązania takiego nie można uznać za dostatecznie komfortowe dla widza – siedzeniami były proste, kamienne ławy – sama koncepcja jest do dziś wykorzystywana podczas tworzenia przestrzeni widowiskowej, a zwłaszcza amfiteatrów „pod chmurką”.

Wraz z rozwojem teatru próbowano zmieniać i ulepszać koncepcję strefy przeznaczonej dla publiczności. Dosyć osobliwie wyglądała ona w teatrze elżbietańskim, czyli w czasach, gdy swoje sztuki wystawiał William Shakespeare. Część widzów stała wokół sceny, a pozostali zajmowali miejsca na balkonach.

Późniejsze epoki przyniosły kolejne zmiany. Na widownię składały się rzędy ustawionych równolegle względem siebie siedzisk, nad którymi znajdowały się wygodne, efektowne loże.

Nowoczesna widownia, czyli jaka?

Dzisiejszy teatr – w jego najszerszym rozumieniu – stawia wiele wyzwań przed właścicielami obiektów, w których wystawiane są sztuki. Dotyczy to także kwestii zagospodarowania widowni.

Przedstawienia wystawiane są nie tylko w teatrach, ale także w salach widowiskowych czy w aulach. Także sam zamysł reżysera może wymagać zastosowania niekonwencjonalnych rozwiązań. W związku z tym widownia nowoczesnego teatru powinna być:

• funkcjonalna – musi zmieniać się w zależności od tego, jaką wizję ma reżyser oraz pod kątem warunków architektonicznych samego budynku. Na krzesłach powinna znajdować się też tabliczka służąca oznaczeniu numeru miejsca;
• łatwa w montażu – miejsca dla publiczności powinny móc szybko pojawić się w wyznaczonym miejscu i nie sprawiać problemu podczas demontażu. Wymagania te spełniają np. krzesła teatralne BSC System. Mają one specjalne otwory ułatwiające ich przenoszenie, a zaczepy i system łączenia sprzyjają ich sprawnemu montażowi;
• wygodna – krzesła składające się na widownię powinny być odpowiednio miękkie, a ich oparcia muszą być umieszczone pod właściwym kątem względem siedziska. Dzięki temu publiczność będzie mogła czuć się komfortowo, oglądając nawet wielogodzinne spektakle.

Nowoczesność, która wkradła się do przestrzeni teatralnej, narzuciła na właścicieli obiektów konieczność dbania o szereg kwestii formalnych. Wymaga się, aby widownia spełniała standardy bezpieczeństwa, w tym także normy dotyczące ochrony przeciwpożarowej.