Konflikt o boisko dla dzieci przy jeziorze Zgorzała. Powstało za publiczne środki, właściciel gruntu chce je wynajmować

Wybudowane za publiczne pieniądze boisko przy ul. Kórnickiej może stać się... boiskiem prywatnym lub zostać zlikwidowane. Właściciele gruntu pod obiektem, który powstał w ramach budżetu partycypacyjnego, zgłaszają do niego roszczenia. Straszą, że będą wynajmować je prywatnym szkółkom piłkarskim, które od lat o to zabiegają. Burmistrz grozi wspólnocie pozwem, a miasto umywa ręce. Dzieci nie wyobrażają sobie utraty jedynego w okolicy miejsca integracji.

W 2017 roku w ramach ówczesnego budżetu partycypacyjnego przy Jeziorze Zgorzała powstało jedyne w okolicy boisko piłkarskie. Dzięki głosom mieszkańców wybudowano także place zabaw oraz pomosty przy jeziorku. Okolica stała się popularnym miejscem spacerów, a na boisku od rana do wieczora rozgrywane są mecze.

Cieszyliśmy się z tego boiska. Wszyscy patrzyli, jak powstaje, dzieci nie mogły się go doczekać. Dzisiaj codziennie spotykają się na nim grupy, które grają w piłkę, same się dogadują, kiedy zajmują boisko. Ono żyje

- mówi Marzena Zientara, społeczniczka z Zielonego Ursynowa, autorka projektu "Boisko na Zielonym Ursynowie". Nie spodziewała się tego, że po kilku latach nad boiskiem zawiśnie groźba likwidacji.

Dzielnica wybudowała je bowiem na prywatnych gruntach wokół jeziora, należących do wspólnoty wodno-gruntowej rolników osiedla Jeziorki - mieszkańców terenu. Na pastwiska przekazał je rolnikom w XIX wieku w czasie zaborów rosyjski car, wydając specjalny ukaz. Do dziś włada nimi wspólnota złożona z kilkudziesięciu współwłaścicieli oraz spadkobierców. W 2016 roku wspólnota ze znaną w okolicy społeczniczką Grażyną Łaską na czele wydała zgodę na budowę boiska na swoim terenie, podobnie jak placów zabaw, siłowni czy pomostów i ścieżek spacerowych.

Lokowanie inwestycji miejskich na terenach prywatnych dopuszczał też regulamin budżetu partycypacyjnego przyjęty przez zarząd dzielnicy. Nikt nie myślał, o tym, że po wielu latach mogą pojawić się problemy.

"Usiadłam na środku i krzyczałam, że boiska nie można zawłaszczać"

Autorka projektu przypomina sobie jednak pierwsze oznaki nadchodzącej rozgrywki o boisko.

- Już po tym, jak boisko wygrało głosowanie, dzwonili do mnie właściciele prywatnych szkółek piłkarskich i pytali się jak je wynająć. Mówiłam, że nie można, bo to dla wszystkich, w ramach budżetu partycypacyjnego, który nie dopuszcza żadnego wynajmowania. To boisko ma służyć wszystkim chętnym i bez opłat - mówi Marzena Zientara.

Okoliczne szkółki nie respektowały tych zasad. Zientara i jej sąsiedzi wielokrotnie wzywali policję, gdy na murawie zaczynali odbywać regularne treningi piłkarze ze szkółek i wyrzucać z niej dzieci i młodzież z osiedla.

- Raz nie wytrzymałam i usiadłam na środku boiska i krzyczałam, że nie wolno im tu grać, że boiska nie można zawłaszczać - wspomina społeczniczka. Interweniowała też dzielnica, przypominając, że z obiektu wybudowanego za publiczne pieniądze może korzystać każdy, bo jest on ogólnodostępny.

W 2019 roku zmarła Grażyna Łaska, szefowa wspólnoty Jeziorek, a jej sprawy przejął nowy zarząd, niekoniecznie przychylny korzystaniu przez wszystkich chętnych z obiektów wybudowanych na prywatnym terenie.

W międzyczasie w budżecie (już obywatelskim) wygrał projekt oświetlenia boiska przy ul. Kórnickiej.

- Wtedy zaczął do mnie dzwonić członek zarządu wspólnoty, że chce ona wynajmować boisko. Dopytywał nawet, kiedy wreszcie będzie to oświetlenie - opowiada Marzena Zientara.

Społeczniczka najpierw myślała, że pomysł wynajmu to plotki, ale po jakimś czasie dowiedziała się, że przedstawiciele wspólnoty chodzą po współwłaścicielach i "buntują" ich przeciwko boisku.

- Mówili, że "mają na utrzymaniu to boisko, płacą za nie, a nie ma z tego żadnych korzyści" - przytacza rozmowy Zientara. Zarząd wspólnoty miał mieć już nawet pierwszego chętnego najemcę - szkółkę piłkarską z okolicy. Tej samej, którą z boiska przeganiała policja i która w sposób nieuprawniony korzystała z obiektu.

Urząd: Oświadczenie wspólnoty nadal wiążące

Powiadomiony o sprawie urząd dzielnicy, w maju wysłał pismo do wspólnoty, w którym sprzeciwił się planom jej zarządu.

Poinformowaliśmy zarząd, że nie ma możliwości ograniczenia dostępności oraz wynajmu przez wspólnotę boiska. Ogólnodostępność boiska była podstawowym i koniecznym warunkiem, który zdecydował o zakwalifikowaniu do realizacji projektu z budżetu partycypacyjnego. 

Ówczesny zarząd użyczył teren pod budowę boiska i wyraził pisemną zgodę na realizację projektu – to oświadczenie jest nadal wiążące. Propozycja odpłatnego udostępniania lub wynajmowania boiska jest więc sprzeczna z ideą oraz zasadami budżetu partycypacyjnego i doprowadziłaby do naruszenia przez wspólnotę stosunku prawnego nawiązanego z m.st. Warszawa

- mówi Kamila Terpiał, rzeczniczka urzędu dzielnicy.

Źródłem wszystkich problemów jest wybudowanie boiska na prywatnym gruncie. Tego urzędnicy nie przeskoczą, podobnie, jak obowiązującej w prawie zasady, że naniesienia na gruncie są własnością właściciela gruntu. Jak do sprawy odnosi się zarząd wspólnoty?

W rozmowie z Haloursynow.pl pod koniec czerwca wiceprezes wspólnoty wodno-gruntowej skarżył się, że z powodu zmiany sposobu użytkowania gruntów pod boiskiem miasto podniosło wspólnocie podatek od nieruchomości. Opłata miała wzrosnąć trzykrotnie, choć nadal nie są to duże sumy - kilka groszy od metra kwadratowego. 

Przedstawiciel wspólnoty miał wówczas nadzieję, że dojdzie do kompromisu między miastem a wspólnotą. Trwały rozmowy. Zapewniał nas, że "nie ma zamiaru przed nikim zamykać boiska". Nie chciał natomiast wprost powiedzieć, czy były zamiary wynajęcia obiektu szkółkom. Po dość długiej rozmowie z naszą redakcją członek zarządu stanowczo nie zgodził się na podanie jego imienia i nazwiska oraz na autoryzację swoich wypowiedzi. Zabronił nawet, grożąc sądem, cytowania jego słów.

Kilka dni temu ponownie zapytaliśmy zarząd wspólnoty o jej stanowisko w sprawie boiska.

Czy macie Państwo prawo do dysponowania obiektem?

Czy zamierzacie je wynajmować?

Czym zakończyły się rozmowy z ratuszem?

Czy proponowaliście Państwo wykup gruntu przez miasto?

Między innymi takie pytania 6 września trafiły na skrzynkę jednego z członków zarządu.

Kilka minut po wysłaniu pytań na redakcyjny numer zadzwonił przedstawiciel zarządu z awanturą. Wygrażał autorowi tekstu sądem, dopytywał, skąd mamy jego maila. Pytał "kim jesteśmy", że pytamy go o zamiary wspólnoty. Po pełnym niezrozumiałych emocji - i trzeba to napisać - chamskim zachowaniu przedstawiciela zarządu autor tekstu zakończył połączenie. Tego samego dnia swoje pytania przesłaliśmy do wszystkich ustalonych przez nas członków zarządu wspólnoty, prosząc o przedstawienie swoich racji. Do dziś nie doczekaliśmy się odpowiedzi, choć następnego dnia odbyło się zebranie członków wspólnoty.

Miasto analizuje i czeka

Już w czerwcu skierowaliśmy pytania do stołecznego ratusza. Pytaliśmy m.in. jak władze miasta wyobrażają sobie uporządkowanie statusu prawnego boiska i jak zamierzają pogodzić funkcjonowanie boiska z oczywistymi prawami właściciela terenu. Odpowiedzi nie otrzymaliśmy aż przez trzy miesiące, mimo wielokrotnego upominania się o nią. Nadeszła dopiero we wtorek, 5 września, po tym, jak wyszło na jaw, że wspólnota już na poważnie zabiera się do pomysłu wynajmowania boiska.

Okazuje się, że nawet w obliczu tak poważnej sytuacji urząd miejski nie ma recepty na rozwiązanie problemu i przytacza nawet przykład z Mokotowa.

- Kilka lat temu spółdzielnia mieszkaniowa na Mokotowie zmieniła zdanie co do użyczenia terenu pod siłownię plenerową. W wyniku tej decyzji urządzenia do ćwiczeń zostały przeniesione w inne miejsce - mówi Wojciech Staszewski z biura prasowego urzędu miasta.

Boiska przenieść się nie da. Można je zlikwidować. Ale czy o to chodzi? O uregulowanie statusu prawnego boiska do ratuszowego Centrum Komunikacji Społecznej zwrócił się urząd dzielnicy, który widzi możliwość rozwiązania swoistego pata.

- Wśród potencjalnych rozwiązań jest np. zakup działek, na których powstały projekty, ponoszenie przez miasto opłat za udostępnienie gruntu czy możliwość przekazania powstałych obiektów właścicielom gruntów, w zamian za zwrot nakładów poniesionych przez miasto - mówi Kamila Terpiał, rzeczniczka urzędu dzielnicy. 

Na razie jednak miasto udaje, że problemu nie ma. Zbiera dane dotyczące liczby takich przypadków w całej stolicy i po zebraniu danych - co trwa już wiele miesięcy - pomyśli co dalej. 

Burmistrz grozi pozwem

Do zaniechania planów przejęcia i wynajmowania boiska zaapelował w czwartek do wspólnoty burmistrz Ursynowa. Robert Kempa upublicznił pismo kierowane do współwłaścicieli. Grozi w nim pozwem sądowym.

- Musicie państwo liczyć się z tym, że miasto podejmie kroki prawne związane z niewywiązywaniem się przez wspólnotę z zaciągniętych zobowiązań oraz wystąpi przeciwko wspólnocie o zwrot nakładów poniesionych na realizację tego projektu - napisał burmistrz.

Co, jeśli wspólnota postawi na swoim i zajmie boisko? Albo dojdzie do jego likwidacji, bo dzielnica straci prawo do jego użytkowania?

- Boże, nie... Musi być jakieś rozwiązanie! - mówi Marzena Zientara. - Będziemy walczyć o to boisko, nie oddamy go, ono musi być dostępne dla wszystkich. Młodzież też nie odpuści, oni są świadomi, tego, co się dzieje. Że ktoś chce im zabrać to miejsce. Dla zarządu wspólnoty boisko jest tylko łakomym kąskiem do zarabiania pieniędzy, dla tych dzieci to cały świat - kwituje.

Zarząd wspólnoty wodno-gruntowej milczy jak zaklęty, niewielu jej członków-właścicieli zdaje sobie sprawę z tego, że konsekwencją chęci czerpania zysków z ogólnodostępnego boiska może być likwidacja miejsca do gry w piłkę, z którego korzystają także ich dzieci.

Od kilku lat do budżetu obywatelskiego nie można już zgłaszać projektów, które miałyby powstać na terenach nienależących do miasta. Do tematu będziemy powracać.