Lokalne projekty przepadną? Rewolucja w budżecie partycypacyjnym

Wielka rewolucja szykuje się w budżecie partycypacyjnym. Zmiany mają dotyczyć niemal wszystkiego: od obszarów po sposób głosowania. Czy zwiększą one zainteresowanie budżetem i podniosą frekwencję czy też okażą się przysłowiowym strzałem w stopę?

Władze miasta szykują nowe zasady budżetu partycypacyjnego. To konieczne, bo nowe regulacje wprowadziła nowelizacja ustawy o samorządzie gminnym. Szykuje się prawdziwa rewolucja. Projekty ogólnomiejskie, likwidacja dzielnicowych zespołów czy głosowanie negatywne. To tylko niektóre z zapowiadanych zmian.

O ocenę nadchodzących zmian, poprosiliśmy ursynowskich społeczników, którzy biorą czynny udział w tworzeniu projektów do budżetu. Do tej pory mieli systemowi wiele do zarzucenia, teraz jest szansa na to, aby coś zmienić. Tylko czy aby na pewno na lepsze?

Dwa poziomy - miejski i dzielnicowy

Likwidację podziału dzielnicy na małe obszary mocno krytykuje społeczniczka z Zielonego Ursynowa, która dla swojego rejonu zdobyła przez pięć lat w sumie prawie 3 miliony złotych z BP. – Teraz nie mamy już szans na przeforsowanie naszych małych lokalnych projektów w starciu z ogólnodzielnicowymi gigantami – mówi Marzena Zientara.

- To ciekawy pomysł, na miasto i dzielnicę trzeba patrzeć całościowo – ogólnomiejskie projekty mają szansę przysłużyć się większej liczbie mieszkańców. Ale zastanawia mnie czy to nie będzie zniechęcało do głosowania, bo projekty będą mniej dotyczyły przestrzeni w danej dzielnicy – mówi z kolei Katarzyna Kwiecińska-Otachel, autorka siedmiu projektów do BP. - To też duże wyzwanie. Miasto i dzielnica będą musiały włożyć więcej pracy w promocję i zachęcenie do zapoznania się z projektami i głosowania – dodaje.

Kolejną zmianę - brak dzielnicowych zespołów ds. budżetu partycypacyjnego - krytykuje Bartek Dominiak, projektodawca i były urzędnik zajmujacy się sprawami BP. – One były silnym czynnikiem społecznym w BP, chyba nawet zadecydowały ostatecznie o sukcesie tej inicjatywy – mówi.

Zmniejszona zostanie liczna wymaganych podpisów na liście poparcia. Tę wiadomość projektodawcy uważają za dobry pomysł.

Potrójne sprawdzanie

Zmiany będą także dotyczyły weryfikacji projektów. Zostanie ona podzielona na aż 3 etapy. Wprowadzono również sprawdzenie czy koszty utrzymania projektu nie są niewspółmiernie wysokie do kosztów realizacji. Co wynika z często zgłaszanego argumentu o braku środków w budżetach dzielnic na utrzymanie kolejnych projektów z budżetu partycypacyjnego.

Pojawiła się też możliwość odwołania się autora od wyniku weryfikacji pomysłu ogólnomiejskiego. Wniosek o ponowną weryfikację będzie składany do prezydenta Warszawy, a na poziomie dzielnicowym do burmistrza.

Paweł Nowocień, znany z licznych projektów usprawniających życie mieszkańców rejonu ul. Kłobuckiej, proponuje, aby odwołanie od negatywnej weryfikacji projektu trafiało jednak nie z powrotem do urzędu, a do niezależnego "mediatora" np. do Centrum Komunikacji Społecznej.

- Czy nowy sposób weryfikacji projektów będzie skuteczny? Czas pokaże. Mam wrażenie, że większa komplikacja zmniejszy ilość projektów i zapał ludzi do ich tworzenia - ocenia proponowane zmiany Sławomir Boksz, aktywista i autor projektów do BP, m.in. utworzenia ścianki wspinaczkowej i skateparku pod Kopą Cwila.

15 punktów do rozdania

Sposób głosowania także ulegnie znaczącej zmianie. Po pierwsze dodano możliwość głosowania na pomysły ogólnomiejskie. Po drugie, głosowanie będzie odbywać się poprzez wybór nie więcej niż 10 pomysłów na poziomie dzielnicowym oraz nie więcej niż 5 pomysłów na poziomie ogólnomiejskim.

Zrezygnowano z głosowania „do kwoty”, ponieważ metoda ta nie determinowała konieczności wyboru tylko tych pomysłów, które są najbardziej potrzebne. Częstym negatywnym zjawiskiem przy poprzedniej metodzie było „dopełnianie koszyka”.

W praktyce oznacza to, że każdemu wybranemu pomysłowi będzie przypisana ocena: „popieram” albo „nie popieram”. Zaznaczenie pozycji „popieram” przy danym pomyśle oznacza, że pomysł ten otrzymuje 1 punkt, natomiast „nie popieram” oznacza, że pomysł otrzymuje -1 punkt. Do realizacji przejdą tylko te pomysły, które otrzymają co najmniej 24 punkty dodatnie.

- Zabrakło mi wprowadzenia głosowania tylko w dzielnicy, w której się mieszka. Na minus też głosowanie negatywne – reasumuje Bartek Dominiak.

Nad zmianą sposobu oddawania głosów zastanawia się też Marzena Zientara. - Głosy na plus i minus, może i są dobre, pamiętam że przy każdym spotkaniu ewaluacyjnym pojawiały się takie głosy od mieszkańców, ale obawiam się, że jeszcze bardziej utrudnią samą procedurę głosowania na projekty – komentuje.

Także Sławomir Boksz obawia się negatywnych skutków, jakie pociągnie za sobą możliwość głosowania przeciw projektom. - Teoretycznie powstrzyma powstawanie mocno kontrowersyjnych projektów. Obawiam się jednak, że możliwość oddania głosów negatywnych spowoduje, że zostanie storpedowanych wiele wartościowych projektów, bo wielu ludzi woli krytykować niż współtworzyć - tłumaczy.

Inny aspekt głosów "na nie" porusza Paweł Nowocień. - Z tego co się orientuję, w żadnym mieście do tej pory nie było głosowania negatywnego. Budżet ma służyć promocji pomysłów, a nie wystawiać je na lincz. To daje pole do hejtowania pomysłów konkurencji - mówi.

Co z tego wyniknie?

- Mnie osobiście te zmiany zniechęcają do kolejnego składania projektów. Nie mamy szans z naszymi lokalnymi projektami, bo niby kto z Wysokiego Ursynowa zagłosuje na ławkę lub chodnik przy naszych ulicach? – mówi Zientara. – U nas wygrywały projekty z 800 głosami, a na Wysokim Ursynowie z kilkoma tysiącami głosów. Jesteśmy bez szans i uważam, że jest to bardzo krzywdzące dla lokalnych pomysłodawców z małych obszarów, jakim był do tej pory Zielony Ursynów – dodaje.

Plusy niektórych zmian widzi Paweł Nowocień. – Dobrze, że pojawi się obszar ogólnomiejski, bo zlikwiduje problem projektów na styku kilku dzielnic. Ponadto pozwoli to na realizację większych projektów, wydarzeń ogólnomiejskich i dużych inwestycji infrastrukturalnych – mówi, ale dodaje, że obawia się, że niedzielenie dzielnic na mniejsze obszary przyczyni się do zanikania lokalnej inicjatywy.

- Nie podobają mi się te zmiany. Generalnie odbieram je jako zniechęcające do angażowania się – podsumowuje Boksz.

Tak wyglądają proponowane zmiany w oczach ursynowskich aktywistów. Jest jeszcze chwila, aby zapoznać się dokładnie z szykowaną metamorfozą Budżetu Partycypacyjnego i zgłosić swoje ewentualne uwagi. Obecny, drugi etap konsultacji trwa do 20 listopada 2018 roku, a ostatnie spotkanie odbędzie się 19 listopada (poniedziałek), o godzinie 18:00 w urzędzie dzielnicy.

[ZT]11390[/ZT]