Naczelnik czy naczelniczka? Pracownice urzędu miasta będą mogły wybrać!

Naczelniczki, prezydentki, dyrektorki. Już niedługo w warszawskim ratuszu pracujące tam kobiety będą mogły sfeminizować nazwy swojego stanowiska. Taką możliwość dał prezydent Rafał Trzaskowski. Językoznawcy mają wątpliwości.

Od 1 stycznia 2021 roku kobiety pracujące w urzędzie miejskim, a także w urzędach dzielnicowych będą mogły wybrać rodzaj nazwy pełnionej przez nie funkcji, w jakiej chcą, by się do nich zwracać – męski lub żeński. Możliwość ta jest częścią zapowiadanego w czasie kampanii wyborczej na prezydenta stolicy w 2018 roku przez Rafała Trzaskowskiego programu „Warszawa dla kobiet”.

Wybór między męską a żeńska formą będzie dobrowolny. Kobiety same mogą wybrać czy wolą pozostać np. naczelnikiem, czy może jednak stać się naczelniczką.

- Ile kobiet, tyle opinii. Część woli być nazywana tak, a część tak. Kobiety, które wolą używać zfeminizowanej nazwy, mają teraz taką możliwość. Jest to kwestia indywidualna – mówi Karolina Gałecka, rzecznik stołecznego ratusza. Rzecznik, ponieważ – jak twierdzi – woli formę męską.

Można wybrać, ale nie wszędzie

Możliwość wyboru dotyczy, jak na razie, jedynie niektórych, mniej oficjalnych, pism. To, jakiej formy można używać w administracji samorządowej, określa rozporządzenie Rady Ministrów z 2018 roku. Form żeńskich kobiety będą mogły używać np. w nagłówkach pism urzędowych, mailach czy na drzwiach swoich gabinetów. Wyznaczonych zostało kilkadziesiąt stanowisk, których nazwy można zmienić.

- To zapowiedź, że zostaną podjęte kroki, by zmiany dokonać na poziomie ustawy – zaznacza Gałecka.

Burmistrz Ursynowa Robert Kempa popiera podjętą przez Rafała Trzaskowskiego decyzję.

- Nie mam z tym problemu, chociaż niektóre formy mi się nie podobają, np. ministra. Naczelniczka czy rzeczniczka są już w porządku – stwierdza Kempa.

Wątpliwości mają za to językoznawcy. Docent Grażyna Majkowska z Uniwersytetu Warszawskiego zaznacza, że może to powodować niepotrzebny chaos w urzędach, a decyzja Trzaskowskiego jest zbyt pochopna.

- Tradycja podpowiada użycie form męskich, chociaż system języka polskiego daje możliwość tworzenia form żeńskich od męskich rzeczowników, wtedy jednak zaczyna to być problem stylistyczny. Jako konserwatywny językoznawca jestem temu przeciwna – mówi Majkowska.

Zaznacza również, że wiele zależy od społecznej akceptacji, a jeśli podejmuje się już taką decyzję to należałoby przedtem skonsultować ją z Radą Języka Polskiego. Uważa także, że tego typu kwestie nie powinny być regulowane ustawą, ponieważ język cały czas się zmienia.

"Potrzebna większa symetria"

Ostatni raz Rada Języka Polskiego odniosła się do sprawy żeńskich form nazw zawodów i tytułów w listopadzie zeszłego roku.

- Dążenie do symetrii systemu rodzajowego ma podstawy społeczne; językoznawcy mogą je wyłącznie komentować. Prawo do stosowania nazw żeńskich należy zostawić mówiącym, pamiętając, że obok nagłaśnianych ostatnio w mediach wezwań do tworzenia feminatywów istnieje opór przed ich stosowaniem – czytamy w treści stanowiska RJP.

Stwierdzono jednak, że „polszczyźnie potrzebna jest większa, możliwie pełna, symetria nazw osobowych męskich i żeńskich w zasobie słownictwa”.

Czy żeńskie formy nazw stanowisk się przyjmą i czy kobiety rzeczywiście będą korzystać z możliwości ich wyboru? Czas pokaże.