Nawet co piąty mieszkaniec Ursynowa nie płaci za swoje śmieci

Kilkadziesiąt tysięcy osób nie przyznaje się, że mieszka w naszej dzielnicy. Nie zgłaszając deklaracji próbuje na śmieciach zaoszczędzić 20-30 złotych miesięcznie. W efekcie uczciwi mieszkańcy płacą za siebie i sąsiadów.

Kiedy pięć lat temu w życie wchodziła reforma śmieciowa wydawało się rozsądne wyliczenie opłat według liczby lokatorów, a nie na podstawie metrażu mieszkania czy zużycia wody. To otworzyło jednak pole do nadużyć. Wystarczy zadeklarować, że w mieszkaniu zajmowanym przez 6 osób mieszka tylko jedna.

Władze miasta nie dostrzegają tu żadnego problemu. Twierdzą, że urzędnicy wykrywają takie przypadki, przynajmniej w przypadku mieszkań własnościowych.

- Rozbieżności pomiędzy faktycznym zamieszkiwaniem a składanymi deklaracjami są na bieżąco weryfikowane przez pracowników urzędu dzielnicy - mówi Marta Plasota z warszawskiego ratusza.

W gorszej sytuacji są spółdzielnie mieszkaniowe, które nie mają możliwości zweryfikowania ile osób żyje w jednym lokalu. Wiąże się to z ochroną danych osobowych i brakiem obowiązku zameldowania. Muszą zatem opierać się tylko na deklaracjach mieszkańców i wierzyć w ich uczciwość. Mogą też dochodzić prawdy na własną rękę.

Prezes spółdzielni "Jary" zagląda na przykład na stronę Państwowej Komisji Wyborczej i porównuje liczbę mieszkańców zameldowanych w trzech obwodach wyborczych, które w całości należą do spółdzielni "Jary", z listą deklaracji śmieciowych.

- Wyszło z nich, że w blokach przy ulicach Puszczyka, Wiolinowej i Puszczyka mieszka tyle samo osób, ile jest uprawnionych do głosowania, co oznacza, że brakuje dzieci i młodzieży do 18. roku życia. Czyli lekko licząc brakuje deklaracji od 20-25% mieszkańców - mówi Piotr Janowski, prezes spółdzielni.

Kiedyś spółdzielnie miały duży problem, bo płaciły za odbiór śmieci. Teraz kiedy zarządzanie zbiórką odpadów przejęło miasto, zbierają one jedynie deklaracje i przekazują je do ratusza. Płacą więc tylko za zgłoszone osoby. To miasto - czyli my mieszkańcy - dostaje po kieszeni.

- Jeśli firma wywozi więcej śmieci niż było zadeklarowanych zapewne zażąda podwyżek i w ten sposób uczciwi mieszkańcy dostaną po kieszeni. Na Ursynowie wiele lokali jest wynajmowanych, robią się wręcz hotele. Deklarację składa tylko właściciel, a mieszka pięć osób - mówi Andrzej Grad, prezes spółdzielni "Wyżyny", w której mieszka około 22 tys. osób.

Brak kontroli i łatwość w obchodzenia systemu sprawia, że wiele osób oszukuje i będzie robić to dalej. I choć na razie miasto nie przewiduje podwyżek, to w przyszłości Warszawa może być do tego zmuszona.

Teraz czteroosobowa rodzina mieszkająca w domku jednorodzinnym, która segreguje odpady, płaci co miesiąc 60 złotych. Taka sama żyjąca w bloku - 37 zł miesięcznie. Singiel w bloku za śmieci płaci 10 zł, w domku - 30 zł. 

Do tej pory obowiązuje segregacja na trzy kubły: mokre, czyli zmieszane, suche (plastik, papier, metale, kartony) oraz szkło. Od 1 stycznia 2019 roku oddzielnie będziemy zbierać szkło, metal, papier, odpady kuchenne (obierki) i odpady zmieszane.

Eksperci twierdzą, że powyżki są nieuniknione. Po pierwsze - dlatego, że oszukujemy na śmieciach, po drugie - od 1 stycznia wchodzą nowe zasady segregacji odpadów (pojawi się czwarty i piąty pojemnik). Ministerstwo Środowiska pracuje też nad zmianami w przepisach, które drastycznie podniosą opłaty za odpady zmieszane. Wszystko po to, by zmobilizować Polaków do sortowania śmieci. Opłaty za śmieci niesortowane mogą być nawet 4-krotnie wyższe od tych sortowanych. Pytanie, czy to zachęci nas do sortowania, czy też do oszukiwania na jeszcze większą skalę.