Koronawirus. Jak uniknąć zarażenia? Jak rozpoznać objawy?

Koronawirus stał się realnym problem w naszym kraju. Dlatego należy przestrzegać zaleceń immunologów i dbać o podniesienie odporności oraz zwracać szczególną uwagę na zachowanie higieny. Co konkretnie należy robić?

Zwiększająca się liczba zakażeń wirusem SARS-CoV-2 przyczyniła się do zamknięcia placówek edukacyjnych i kulturalnych. Jednak część z nas będzie nadal uczęszczać do pracy i korzystać z komunikacji miejskiej.

Jak rozpoznać zakażenie?

Jak podaje Polska Akademia Nauk w większości przypadków zakażenie koronawirusem przebiega bezobjawowo lub choroba ma łagodny przebieg. U około 20% osób zakażonych występują nasilone objawy kliniczne, które mogą prowadzić do zgonu. Objawy rozwijają się u większości pacjentów w ciągu 5-6 dni od zachorowania.

Najczęściej stwierdzane objawy zakażenia to: gorączka, kaszel o różnym nasileniu, duszność, trudności w oddychaniu. W ciężkich przypadkach występuje zapalenie płuc, może rozwinąć się zespół ostrej niewydolności oddechowej i niewydolność wielonarządowa.

Jeżeli masz gorączkę (38°C), kaszel, problemy z oddychaniem i w ciągu ostatnich 14 dni podróżowałeś do miejsc, gdzie występują potwierdzone przypadki zakażenia korona wirusem lub miałeś kontakt z osobą chorą z powodu infekcji wywołanej koronawirusem:

• Skontaktuj się z telefonicznie ze stacją sanitarno-epidemiologiczną.
• Jak najszybciej udaj się do oddziału chorób zakaźnych, najbliższego do miejsca zamieszkania.
• Informację o najbliższym oddziale chorób zakaźnych oraz dane teleadresowe stacji sanitarnoepidemiologicznej
możesz uzyskać:
   - od farmaceuty,
   - na infolinii Narodowego Funduszu Zdrowia 800 190 590,
   - na stronie www.gov.pl/koronawirus
• Jeżeli jesteś chory, to w celu ograniczenia rozprzestrzeniania się wirusa używaj maski
ochronnej.
• Zachowaj higienę osobistą - zasłaniaj chusteczką usta i nos podczas kaszlu i kichania,
jak najczęściej myj ręce wodą z mydłem, a jeśli nie ma takiej możliwości dezynfekuj ręce
płynami/żelami na bazie alkoholu (min. 60 %).
• Ogranicz kontakt z innymi osobami i nie korzystaj z transportu publicznego.

Kto jest najbardziej narażony?

Wirus SARS-CoV-2 przenosi się drogą kropelkową. Taka droga zakażenia występuje w przypadku grypy i innych tzw. przeziębień wirusowych. Osoby zakażone mogą replikować wirusa i zakażać innych przez kilka dni przed pojawieniem się objawów chorobowych.

Ponadto część osób przechodzi zakażenie bezobjawowo, stanowiąc prawdopodobnie źródło zakażenia. Analiza kilkudziesięciu tysięcy przypadków zakażeń w Chinach pokazuje, że ponad 80% ludzi ma objawy łagodnej choroby, kilkanaście procent przechodzi ciężką infekcję, a 2-3% umiera. Należy podkreślić, że przypadki śmiertelne dotyczą prawie wyłącznie osób obciążonych poważnymi schorzeniami.

Szczególnie narażeni na niekorzystny rozwój choroby są pacjenci z upośledzeniem odporności, leczeni immunosupresyjnie, z chorobami nowotworowymi, cukrzycą itp. Dla takich osób także zakażenia znanymi od dawna wirusami (jak np. wirus grypy) stanowią poważne zagrożenie.

Obecnie trudno stwierdzić, czy jest jakaś grupa ludzi mniej lub bardziej wrażliwa na zakażenie, z wyjątkiem zależności od wieku pacjentów, gdzie występuje wyraźna korelacja z przebiegiem choroby. Śmiertelność rośnie wraz z wiekiem pacjenta. Do 50. roku życia jest to ułamek procenta, a w grupie powyżej 80. roku życia – kilkanaście procent. Obserwuje się mało zachorowań u dzieci (podobnie było w przypadku SARS).

Leczenie i szczepienia

Leczenie COVID-19 jest przede wszystkim objawowe. Nie ma obecnie zarejestrowanego leku przeciwko koronawirusom. Pojawiły się doniesienia o znalezieniu substancji hamujących SARS-CoV-2, jednak na wyniki badań musimy poczekać.

Trwają też prace nad szczepionką chroniącą przed COVID-19. Szacuje się, że może być ona dostępna na rynku za ok. 12 miesięcy.

Jak się chronić?

Koronawirusy są wrażliwe na podstawowe środki dezynfekcyjne i wysoką temperaturę. Skuteczne są więc standardowe procedury stosowane do odkażania. Do podstawowych sposobów zapobiegania zakażeniu należą poniższe zalecenia:

Często myj ręce

Należy pamiętać o częstym myciu rąk wodą z mydłem, a jeśli nie ma takiej możliwości dezynfekować je płynami/żelami na bazie alkoholu (min. 60%). Istnieje ryzyko przeniesienia wirusa z zanieczyszczonych powierzchni na rękach. Dlatego częste mycie rąk zmniejsza ryzyko zakażenia.

Unikaj dotykania oczu, nosa i ust

Dłonie dotykają wielu powierzchni, które mogą być zanieczyszczone wirusem. Dotknięcie oczu, nosa lub ust zanieczyszczonymi rękami, może spowodować przeniesienie się wirusa z powierzchni na siebie.

Regularnie myj lub dezynfekuj powierzchnie dotykowe

Powierzchnie dotykowe w tym biurka, lady i stoły, klamki, włączniki światła, poręcze muszą być regularnie przecierane z użyciem wody i detergentu lub środka dezynfekcyjnego. Wszystkie miejsca, z których często korzystają domownicy powinny być starannie dezynfekowane.

Regularnie dezynfekuj swój telefon i nie korzystaj z niego podczas spożywania posiłków

Na powierzchni telefonów komórkowych bardzo łatwo gromadzą się chorobotwórcze drobnoustroje. Regularnie dezynfekuj swój telefon komórkowy (np.: wilgotnymi chusteczkami nasączonymi środkiem dezynfekującym). Nie kładź telefonu na stole i nie korzystaj z niego podczas spożywania posiłków.

Zachowaj bezpieczną odległość od rozmówcy

Należy zachować co najmniej 1-1,5 metr odległości z osobą, która kaszle, kicha lub ma gorączkę.

Stosuj zasady ochrony podczas kichania i kaszlu

Podczas kaszlu i kichania należy zakryć usta i nos zgiętym łokciem lub chusteczką – jak najszybciej wyrzuć chusteczkę do zamkniętego kosza i umyć ręce używając mydła i wody lub zdezynfekować je środkami na bazie alkoholu (min. 60%). Zakrycie ust i nosa podczas kaszlu i kichania zapobiega rozprzestrzenianiu się zarazków, w tym wirusów.

Odżywiaj się zdrowo i pamiętaj o nawodnieniu organizmu

Stosuj zrównoważoną dietę. Unikaj wysoko przetworzonej żywności. Pamiętaj o codziennym jedzeniu minimum 5 porcji warzyw i owoców. Odpowiednio nawadniaj organizm. Codziennie pij ok. 2 litry płynów (najlepiej wodę). Doświadczenia z innych krajów wskazują, że nie ma potrzeby robienia zapasów żywności na wypadek rozprzestrzeniania się koronawirusa.

Korzystaj ze sprawdzonych źródeł wiedzy o koronawirusie

Niepokój to naturalny odruch w przypadku występowania nowego zagrożenia zdrowotnego. Korzystaj ze sprawdzonych źródeł wiedzy opartych na dowodach naukowych, które publikowane są na stronach internetowych Głównego Inspektoratu Sanitarnego i Ministerstwa Zdrowia. Wiedza naukowa to najskuteczniejsze narzędzie w walce z koronawirusem. 

Czynniki, które osłabiają funkcjonowanie układu odpornościowego i których należy unikać to:

• nadmierne i długotrwałe spożywanie alkoholu, palenie tytoniu, przyjmowanie narkotyków,
• przewlekły deficyt snu,
• nieprawidłowe odżywianie się (niedożywienie, awitaminoza, ale również patologiczna otyłość),
• brak wysiłku fizycznego.

Przed zakażeniem wirusem nie chronią również maseczki chirurgiczne. Ich rola polega na nieznacznym ograniczaniu rozprzestrzeniania wirusów przez osoby już zarażone, ale pod warunkiem, że przebywając w miejscach publicznych, osoby te regularnie i często zmieniają te maseczki na nowe.

źródło: Państwowa Akademia Nauk, informacje.pan.pl
źródło: Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego, www.pzh.gov.pl
źródło: Serwis Rzeczypospolitej Polskiej, www.gov.pl