Wysychające oczka wodne w Lesie Kabackim. W tym roku poprawi się ich stan

W Warszawie w pięciu dzielnicach, w tym na Ursynowie, wyrosną szuwary. Zabezpieczone przed suszą zostaną też oczka wodne w otulinie Lasu Kabackiego. Poprawią się warunki życia ptaków, płazów i innych zanikających gatunków związanych z siedliskami wodnymi w stolicy.

Miasta to nie jest łatwe środowisko dla życia zwierząt. Nowa zabudowa i infrastruktura zmniejszające obszary życia, presja mieszkańców, zanieczyszczenie środowiska i coraz częstsze susze. Niestety ekosystemy wodne są wrażliwe na takie zmiany, a wiele gatunków z nimi związanych wycofuje się z miast.

Stolica chce podjąć próbę przywrócenia odpowiednich warunków życia dla chronionych ptaków wodnych i płazów. Stąd "Szuwar Warszawski" projekt dofinansowany przez Unię Europejską.

- Obejmuje wiele proekologicznych działań, takich jak tworzenie stref szuwarowych na stawach, budowę zastawek zatrzymujących wodę, usuwanie gatunków inwazyjnych czy tworzenie dodatkowych miejsc lęgowych. Wszystko to ma na celu stworzenie przyjaznego środowiska życia dla coraz rzadziej występujących w mieście zwierząt - mówi Kamila Nowocin, zastępca dyrektora Zarządu Zieleni m.st. Warszawy.

Pierwszym efektem projektu było 20 platform lęgowych na Jeziorze Powsinkowskim w Wilanowie. Platformy z drewna, trzciny i faszyny służą przede wszystkim rybitwie czarnej – rzadkiemu i chronionemu w Unii Europejskiej gatunkowi ptaka wodnego, dla którego Jezioro Powsinkowskie stanowi jedyne miejsce gniazdowania w Warszawie i okolicy.

- Tym sposobem udało się utrzymać populację lęgową tego ptaka w stolicy. Gniazda na tratwach założyły też m.in. mewy śmieszki i perkozy dwuczube - mówi Kamila Nowocin.

W zeszłym roku na Kanale Piaseczyńskim w Parku Agrykola założono także specjalną platformę porośniętą roślinnością. To dodatkowe, całoroczne miejsce służące do spoczynku, żerowania i rozrodu dla zamieszkujących okolice chronionych gatunków ptaków i płazów. Ze sztucznej wyspy mogą korzystać wędrujące w stronę Wisły nurogęsi, a także łyski, krzyżówki, mewy, rybitwy, brodźce piskliwe, łabędzie, a z płazów – żaby zielone.

Usuwano też podrost inwazyjnych gatunków roślin w Warszawie, takich jak rdestowce, klony jesionolistne, orzechy włoskie czy robinie akacjowe.

Przywróćmy stawom ich naturalność

Najważniejszym elementem projektu „Szuwar Warszawski” w nowym roku 2022 jest przywrócenie naturalnego stanu wybranych zbiorników i cieków w Warszawie.

- Chcemy poprawić jakość tych siedlisk i chronić różnorodność biologiczną. Chodzi szczególnie o płazy, których brak wskazuje na degradację ekologiczną danego terenu. Ich wymieranie obserwowane jest niestety w miastach na całym świecie. W Warszawie mamy jeszcze miejsca, gdzie możemy usłyszeć rechot żab i mamy nadzieję, że dzięki temu projektowi będzie ich coraz więcej - mówi Łukasz Poławski, koordynator projektu, ekolog Zarządu Zieleni m.st. Warszawy.

W 2021 roku prowadzono badania i ekspertyzy. W 2022 roku planowane jest odtworzenie naturalnej roślinności, tworzenie wypłyceń, miejscowe rozbetonowanie i łagodzenie skarp zbiorników.

Te działania obejmą stawy w otulinie rezerwatu przyrody Las Kabacki im. S. Starzyńskiego na Ursynowie. Oczka wodne w rejonie lasu to prawdopodobnie najbogatsza ostoja płazów w Warszawie, gdzie spotkać można m.in. traszkę grzebieniastą czy kumaka nizinnego.

- Dlatego w celu jej ochrony planowany jest wykup prywatnych gruntów otaczających zbiorniki. W samym rezerwacie przyrody Las Kabacki na rowach odwadniających w ramach projektu pojawią się zastawki mające zatrzymywać wodę, której odpływ jest szczególnie dotkliwy w okresie suszy. Utrzymanie terenów zabagnionych to również działanie ochronne występujących tam roślin i zwierząt wodnych - mówi Łukasz Poławski.

Projekt obejmie w tym roku również: Stawy Brustmana (Bielany), zbiorniki wodne przy ul. Tołwińskiego (Żoliborz), Kanał Piaseczyński w Parku Agrykola (Śródmieście), zbiorniki przy Trasie Siekierkowskiej (Mokotów).